დალოცვილი ძალადობა

“თქვენი გავლენა ხალხზე გეუბნებით გამოცხადებით, აშკარად, საბოლოოდ მავნებელი გამოდგება. არ არი მოსაწონი თქვენი გავლენა, ვინაიდან იგი სასარგებლო ნაყოფს არ გამოიღებს და მხოლოდ მონებს აღუზრდის ქვეყანას და არა ნამდვილს მამულიშვილებს და მოქალაქეებს”… ვაჟა ფშაველა ( „მღვდლების ვინაობა, 1906)

“მე მომწონს თქვენი ქრისტე, მაგრამ არ მომწონს ქრისტიანები, ისინი ქრისტეს საერთოდ არ ჰგვანან” – მაჰათმა განდი

ბავშვობაში მღვდლების მეშინოდა. “მეშინოდა” მაინც არ არის ზუსტი ნათქვამი, მოწიწების, ირაციონალური შიშისა და აღფრთოვანების ნაზავს ვგრძნობდი მათ მიმართ, სრულიად უბრალო მიზეზის გამო. მეგონა, ნათელმხილველური ნიჭით იყვნენ დაჯილდოვებულნი და თუკი მოინდომებდნენ, შეეძლოთ რენტგენივით მიეშუქებინათ ადამიანებისთვის გამჭოლი მზერა და ყველა ცოდვა დაენახათ. არ ვიცი, რამე წავიკითხე ასეთი ნიჭის მქონე წმინდანზე, თუ დამოუკიდებლად დავასკვენი, მაგრამ ასეთი უცნაური გრძნობა კი მქონდა. რომ გავიზარდე და ყველანაირ არარაციონალურ რწმენაზე უარი ვთქვი, ღვთის რწმენის ჩათვლით, მათ მიმართ სრულიად ნეიტრალურად განვეწყვე. იყვნენ რა, თავიანთ საქმეს აკეთებდნენ მეტ-ნაკლები წარმატებით.

2013 წლის 17 მაისს კი ყველაფერი შეიცვალა. იმ დროინდელმა ამბებმა გვარიანად შეანჯღრიეს ჩემი ღირებულებები და მეორე უკიდურესობაში გადავვარდი. დავდიოდი და თუ სადმე ანაფორიან და წვერიან მღვდელს გადავეყრებოდი, ყველას ეჭვის თვალით ვუმზერდი, ვფიქრობდი: ნეტავ ისიც სიძულვილსა და შეუწყნარებლობას ქადაგებს-მეთქი? ნეტავ მასაც არავითარი წარმოდგენა არა აქვს ახალ აღთქმაზე და სოდომ-გომორის გარდა არაფერი ახსენდება, როცა საკუთარი თავისგან განსხვავებულზე უწევს მსჯელობა-მეთქი? ნეტავ მასაც ჯვაროსნული მისიის წარმომადგენელი ჰგონია თავი, ცეცხლითა და მახვილით რომ უნდა შეებრძოლოს მანკიერ ადამიანებს და თუ საჭირო გახდა, თავიც გაუჩეჩქვოს ქრისტეს სახელით-მეთქი?

ფოტოს ავტორი ??? წყარო: http://enpijournalism.wordpress.com/

17 მაისის მერე, ჯერ ფეისბუქის გვერდზე ვაზიარე ძალადობის მგმობი ონლაინ-პუბლიკაციები, მერე ჩემს ამხანაგს ვეკამათე ტაბურეტიანი მამაოს თემაზე, ვიყავი თეოკრატიის წინააღმდეგ გამართულ აქციაზე, „ეს რა ქვეყანაში ვცხოვრობ“ დარდიც გამოვცადე საკუთარ თავზე, ვინერვიულე და ვიღელვე. მერე თითქოს დავწყნარდი. მაგრამ არა, როგორც ჩანს, ბოლომდე მაინც ვერ დავწყნარდი და ბოლომდე მაინც ვერ მოვისვენე, ამიტომაც ვერ ვპატიობ იქნებ სრულიად უდანაშაულო მღვდლებსაც. სხვა კი არაფერს, უბრალოდ „მღვდლობას“ ვერ ვპატიობ. იმიტომ რომ, ყველამ ერთხმად და უსიტყვოდ მოაწერა ხელი ძალადობის აქტს, როცა მის გასაპროტესტებლად არაფერი მოიმოქმედა. ყველას დაეკისრა პასუხისმგებლობის წილი 17 მაისის უმსგავსობაზე. თითო ოროლას გარდა არავინ გამოსულა და არ უთქვამს: ბოდიშს ვიხდით, იმ ინსტიტუტს რომ წარმოვადგენთ, ასე რომ შეირცხვინა თავიო, ეს რა დაგვემართაო… პირიქით, ასე გვითხრეს, რომ ქრისტე იყო ამ აქციის ორგანიზატორი და საერთოდაც ჭკვიანად იყავით, ვინა გგონივართო – დააყოლეს.

ღმერთის კი არ მწამს, მაგრამ რელიგიების დებულებების მწამს, სიყვარულს, ერთგულებას, პატიოსნებასა და სიკეთეს რომ ქადაგებს… საყოველთაო, ადამიანური და დიადი ღირებულებების, ეს კი საკმარისია, რომ ადამიანებისაც მჯეროდეს. იმიტომ რომ მგონია, ადამიანები ძირითადად სწორედ ასეთი კეთილი, პატიოსანი და მოსიყვარულეები არიან. ასე რომ არ მეგონოს, მათს კეთილსინდისირებაში დაეჭვებაც ისევე მომიწევდა, როგორც ახლა მღვდლებისაში მიწევს.

მაგრამ ბოლო დროს უმცირესობაში მყოფის კომპლექსი დამჩემდა, ათეისტები ისედაც უმცირესობაში ვართ, მაგრამ ამაზე არ ვლაპარაკობ ახლა. იმაზე ვლაპარაკობ, 2013 წლის ივნისის მონაცემებით საქართველოს მოსახლეობის 93 პროცენტი ეკლესიას რომ უპირობოდ ენდობოდა. და ეს იმ თვის მონაცემებია, 17 მაისს რომ მოსდევდა. იმაზე ვლაპარაკობ, საქართველოში მორწმუნეთა 81 % მოძღვარი რომ ჰყავს თურმე  და იმაზე, ამ მოძღვრებს რომ არ ვენდობი, მრევლზე მათი კეთილისმყოფელი გავლენა რომ მაეჭვებს ძალიან.

გურამ მურადოვის ფოტო/Civil.ge

17 მაისის მოვლენების შემდეგ, რელიგიურ ფუნდამენტალიზმზე დაიწყეს საუბარი. პოლიტიკის ფილოსოფოსი ერიკ ვოგელინი ფუნდამენტალიზმის რამდენიმე ნიშანს გამოჰყოფდა და მათ შორის იყო: რწმენა იმისა, რომ  არასრულყოფილებისგან სამყაროს განთავისუფლება შეიძლება და რომ სამყაროს წესრიგის შეცვლა ადამიანის მოვალეობაა. სწორედ ამგვარ პოზიციას გამოხატავდნენ 17 მაისის კონტრაქციის მონაწილეები, რომლებსაც „დაავადებული“ და „გარყვნილი“ ადამიანებისგან ეროვნული იდენტობის დაცვა საკუთარ წმინდა მოვალეობად მიაჩნდათ.

ფოტოს ავტორი ??? წყარო: http://enpijournalism.wordpress.com/

ეჭვი არ მეპარება და ვიცი კიდეც, ბევრი მორწმუნეც ძალადობად და უმსგავსობად რომ აღიქვამდა იქ დატრიალებულ განუკითხაობას, მაგრამ მღვდლების მოქმედების გამართლებას რომ ცდილობდნენ, ისეთ მორწმუნეებსაც ბლომად ვიცნობ და ძალიან ვბრაზობ ასეთებზე. არ შეიძლება, უდანაშაულო ადამიანებზე ძალადობის გასამართლებელი გზები ეძიო, მითუმეტეს მაშინ, როდესაც ისეთ რთულ მისიას ხარ შეჭიდებული, ეკლესიურად ცხოვრება რომ ჰქვია. უბრალოდ საკუთარ თავთან მოდიხარ წინააღმდეგობაში, საკუთარ თავსაც ატყუებ და სხვებსაც.

გიორგი გოგუას ფოტო/წყარო: http://www.liberali.ge/

ადრე ერთმა ჭკვიანმა ადამიანმა მითხრა, რომ სულ სხვაა თეოლოგია და სულ სხვა ის პრაქტიკული რელიგია, გაუნათლებელი მღვდლებითა და გაუცნობიერებელი სწავლებებით გაშუალებული რომ ვრცელდება ხალხშიო. მე არ მომწონს და არ შემიძლია მწამდეს  საზოგადოებრივი გონის პროდუქტი, ბოროტი ღმერთის. მჯერა, რომ თუ ღმერთი არსებობს, ის სიკეთისა და სიყვარულის ის უმაღლესი გამოხატულება უნდა იყოს, რომელიც არავითარ შემთხვევაში არ დაუშვებს ძალადობას ღვთის ხატად და მსგავსად შექმნილ ადამიანზე. თუ ადამიანთა ნაწილისთვის არის ამგვარი ძალადობა მიუღებელი, თუ ადამიანთა ეს ნაწილი სიკეთეს უპირისპირებს ამგვარ ძალადობას, როგორ შეიძლება ღვთისთვის სხვაგვარად იყოს? როგორ შეიძლება უბრალო ადამიანები იყვნენ ღმერთზე კეთილები?

To be(lieve) or not to be(lieve)

არ მესმის, რატომ გაქვს ჩემი სწორ გზაზე დაყენების ასეთი დაუოკებელი სურვილი. ეს ჩემი გზაა და ჯობია მასზე წავიქცე, ვიდრე შენს მითითებულზე წავბორძიკდე და შენვე დაგაბრალო ეს.

ჰო, მართალი ხარ, ჩემი რწმენა მდოგვის მარცვალზე ბევრად, ბევრად მცირეა. ისიც არ ვიცი, საერთოდ რწმენა უნდა დავარქვა, თუ ინსტინქტური, ტრადიციებით ნაკარნახევი შიშისა და მოკრძალების ნაზავი გაუცნობიერებლის წინაშე – ჯერ კიდევ პირველყოფილი ადამიანისგან რომ მერგო მემკვიდრეობით.

ჰო, მე არ ვდგავარ ეკლესიის კარებთან ყოველკვირა და რელიგიური რიტუალების უმრავლესობა ჩემთვის უბრალო რიტუალადვე რჩება.

მე ასე ვარჩიე, ვარჩიე ადამიანის გენიის მჯეროდეს, მისი უკიდეგანო შესაძლებლობების, რომელსაც ვერც ბედი შებორკავს და ვერც ღმერთი. ვარჩიე, თავისუფალი არჩევანის კი არ მჯეროდეს კარგსა და ცუდს შორის, არამედ უსაზღვრო თავისუფლების.

ჰო, მე არ ვიწერ პირჯვარს ყოველი ეკლესიის დანახვისას (და ვგრძნობ ამ დროსაც შენს ეჭვიან მზერას), ერთადერთი მცხეთის ჯვარია, რომელიც სუნთქვას მიკრავს და ამას “მაიძულებს”. ისე მაღლა დგას და თანაც ისეთნაირად, თითქოს ეს მთა და ეკლესია ერთმანეთის გარეშე არც არსებულიყვნენ არასდროს. ისიც არ ვიცი, იქნებ ამ მოწიწებასაც ისევ მისი ამგები ადამიანის ნიჭისადმი ვგრძნობ და არა სხვა რამის.

ადამი და ევა, ჯოჯოხეთი ეშმაკით და ბედნიერებით სავსე სამოთხე მეზღაპრულება, ილუსტრირებულ ბიბლიებში ჩახატული წვერებიანი მოხუცი კი, მეტად მემარტივება, იმისთვის, რომ ღმერთად იწოდებოდეს.

მე მჯერა სამართლიანობის, მაგრამ აქვე, მიწაზე! დამნაშავე უნდა დაისაჯოს, მაგრამ ისე მსუბუქად არ უნდა გამოძვრეს, როგორც ცეცხლზე შემოდგმულ ქვაბში თუხთუხია. სამოთხის მარადიული ნეტარება კი – უუჰ, რა ასატანი იქნებოდა ერთფეროვანი, დაუსაბამო ბედნიერება, საერთოდაც რა ფასი ექნებოდა მარადიულ აღმართს დაღმართის გარეშე, იეღოველების წიგნში ჩახატულის მსგავსი, ბედნიერი გამომეტყველების ყურებას ყოველდღე!!!

ჩემი რწმენა ჩემი რელიგიური ცოდნის პროპორციულია, ან რელიგიური ცოდნაა რწმენის პროპორციული. ჰო, მე შეიძლება ამით იოლად დავიძვრინე თავი, შენ კი ზედმეტად დიდი პასუხისმგებლობა დააკისრე თავს, იწოდებოდე მორწმუნედ. იცნობ ამდენად რელიგიას? ბიბლიას? რატომ გგონია დაწესებულ დღეებში მარხვა-ლოცვა ინდულგენცია? მე არც ის მინდა, იმათ ვგავდე, ვინც მარხვას “უმკლავდება”, რომლებიც რატომღაც უნდა შევიბრალოთ, რადგან მარხულობენ.

მე მინდა განვიკითხო, რადგან არ მჯერა: თუ არ მოგწონს – თვალები დახუჭესი, თუ არ მოგწონს – გადართესი, თუ არ მოგწონს – არ წაიკითხოსი. მე მინდა განვიხილო, გავაკრიტიკო და განვიკითხო, მინდა შემეძლოს დავეჭვდე, ძალიან დავეჭვდე, მინდა შემეძლოს ვიხუმრო, ვიოცნებო და შევცოდო. მინდა თავისუფალი ვიყო, არჩევანში კი არა, საერთოდ თავისუფალი.

ეს შენ არჩიე ასე, იმედი ეკლესიაში ეძებო, წარუმატებლობაზე ბედს შეაწმინდო ხელი, წარმატება ღმერთს დაუკავშირო. ეს შენ იპოვე იქ ხსნა. ჩემთვის კი, ჩემი წარმატება ჩემი ძალისხმევის შედეგია და წარუმატებლობაც ჩემი ბრალია. რომ იცოდე, როგორ სასაცილოდ მეჩვენება გამოცდების წინ გადაწერილი პირჯვრები და გათხოვების, დაწინაურების, ლატარიაში მოგების თხოვნებით “აღჭურვილთა” მიერ ეკლესიის ზღურბლის ცვეთა. კარგი გამოსავალია, “სხვას” გადააბარო ყველა შენი გასაკეთებელი. ან ის რა უკუღმართი ჩვევაა, “სპიშკით” განათებულ სურათებში ანგელოზები და ეშმაკები ეძიო, სანთლის ჩამონაღვენთში წმინდანების სახე აღმოაჩინო და მეზობლისგან ჩამოსული წყლით გაფუჭებულ კედელზე ღვთისმშობლის გამოსახულება? შენ მე მსაყვედურობ, მაგრამ თავად ეძებ რწმენის განსამტკიცებლად, თუ საკუთარი სიმართლის დასამტკიცებლად უსუსურ არგუმენტებს.

ამდენი ტყუილად არ მიწერია, თუ წაიკითხე, მიხვდებოდი კიდეც, რომ მე ის კუზიანი ვარ, რომელსაც მხოლოდ სამარე გაასწორებს. ჩემი რწმენა (შეიძლება რწმენაც რომ არ არის) ძალიან პატარაა, მჭლე, უნებისყოფო, კოჭლი და უსუსური, “ქართაგან ძლიერთა” ყოველი დაბერვისას რომ ირხევა ისეთი, მაგრამ სისხლის გადასხმა მაინც არ უშველის, მართლა დიდი მადლობა, მაგრამ არავისგან დახმარებას არ საჭიროებს.